اوتیسم یکی از اختلالات رشدی است که با مشکلات ارتباطی، کمبودهای اجتماعی و رفتارهای تکراری همراه است. به همین دلیل تشخیص زودهنگام آن بسیار مهم است تا از مزایای مداخلات زودهنگام برای کودکان استفاده شود؛ اما واقعیت این است که تشخیص اوتیسم در سنین پایین‌تر سخت است، زیرا علائم این اختلال، اغلب تا سنین ۲ یا ۳ سالگی مشخص نمی‌شود؛ اما خبر خوب اینکه اخیراً تیم‌های تحقیقاتی، رویکرد جدیدی برای تشخیص زودهنگام و درمان اوتیسم ارائه داده‌اند.
بر اساس این رویکرد، تمرکز تشخیصی را از نحوه عملکرد کودکان به نحوه رشد مغز آنها تغییر داده‌اند. در واقع با استفاده از نوار مغزی یا eeg ،رشد غیرعادی مغز را تشخیص می‌دهند. ازاین‌رو در این مقاله از تهران آر تی ام اس در مورد تشخیص اوتیسم با نوار مغزی صحبت خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید.
روش های تشخیص بیماری اوتیسم
درحالی‌که هیچ تست تکی برای تشخیص اوتیسم وجود ندارد، پزشکان می‌توانند از ترکیبِ ارزیابی‌ها و تست‌ها برای تشخیص استفاده کنند. این تست‌ها عبارت‌اند از:
- ارزیابی توسعه‌ای: این تست کوتاهی است که رشد کودک شما را در چندین حوزه مانند زبان، حرکت و رفتار بررسی می‌کند. انجمن پزشکی کودکان آمریکا توصیه می‌کند که همه کودکان در سنین ۹، ۱۸ و ۳۰ ماهگی ارزیابی توسعه‌ای دریافت کنند.
- ارزیابی تشخیصی جامع: این ارزیابی بیشتر به تمام جنبه‌های توسعه کودک از جمله تاریخچه پزشکی، رفتار و مهارت‌های ارتباطی نگاه می‌کند. ممکن است شامل چندین تخصص مانند پزشک کودکان، روان‌شناس یا متخصص گفتار باشد.
- ارزیابی خاص اوتیسم: چندین تست و ارزیابی به طور خاص برای تشخیص اوتیسم طراحی شده‌اند. این تست‌ها شامل Autism Diagnostic Observation Schedule (ADOS) و Childhood Autism Rating Scale (CARS) هستند.
- آزمایش‌های پزشکی: پزشک ممکن است آزمایش‌های پزشکی مانند آزمایش شنوایی و بینایی را نیز برای ردیابی بیماری‌های دیگری که ممکن است علائم مشابه اوتیسم داشته باشند، درخواست کند.
- تاریخچه خانوادگی: امکان انتقال اوتیسم در خانواده‌ها وجود دارد، بنابراین پزشک شما ممکن است درباره تاریخچه خانوادگی شما در مورد این بیماری و بیماری‌های توسعه‌ای دیگر سؤال کند.
- تشخیص اوتیسم با نوار مغزی : یکی از روش‌هایی که اخیرا در مرکز توجه جامع پزشکی در رابطه با اوتیسم استفاده می‌شود، تشخیص اوتیسم با تست نوار مغز است که امواج مغزی نشانگر وجود یا عدم وجود این اختلال است. کاربرد نوار مغزی در چند سال گذشته رشد چشمگیری داشته است.
همچنین بخوانید: تفسیر نوار مغز
اوتیسم چه علائمی دارد؟
اوتیسم معمولاً در دوران کودکی تشخیص داده می‌شود. بااین‌حال، در برخی افراد ممکن است دیرتر تشخیص داده شود. علائم اوتیسم می‌توانند به طور گسترده‌ای متفاوت باشند؛ اما معمولاً شامل مشکلاتی در سه حوزه ارتباطات، رفتار و تعامل اجتماعی است. برخی از نشانه‌های معمول اوتیسم در کودکان عبارت‌اند از:
- تأخیر در دست‌یابی به پیشرفت مکالمه و صحبت‌کردن
- مشکل در تعاملات اجتماعی مانند برقراری تماس چشمی یا به اشتراک گذاشتن تجربیات با دیگران
- رفتارها یا روتین‌های تکراری
- حساسیت‌های حسی مانند حساسیت به صداهای بلند یا نورهای بسیار درخشان و براق
- مشکل در ترکیب شدن با تغییرات روزانه یا روتین‌ها
- واکنش‌های عجیب به احساسات عادی مانند خنده و گریه بدون دلیل مشخص
- تا ۶ ماهگی با لبخند یا بیانات خوشحالی پاسخ نمی‌دهد.
- تا ۹ ماهگی صداها یا بیانات صورتی را تقلید نمی‌کند.
- تا ۱۲ ماهگی بچه‌گویی یا آوازخوانی ندارد.
- تا ۱۴ ماهگی نشانه‌ای از حرکت‌هایی مثل اشاره‌کردن یا موج دادن ندارد.
- تا ۱۶ ماهگی کلمه‌ای تلفظ نمی‌کند.
- تا ۱۸ ماهگی بازی "پرداختن به‌دروغ" یا تظاهر نمی‌کند.
- تا ۲۴ ماهگی جملات دوکلمه‌ای نمی‌گوید.
- ترجیح می‌دهد به اشیا به‌جای افراد نگاه کند.
- نشان دادن تمایل شدید به تنها بودن
- مشکل شدید با تغییرات کوچک در روال روزانه یا محیط اطراف
- تکرار کلمات یا عبارات بدون معنی (مثل طوطی)
- درگیرشدن در حرکات تکراری مانند تکان‌دادن، چرخیدن یا تکان‌دادن دست
- نشان‌دادن حساسیت بالا به صداها، طعم‌ها، بافت، نورها یا رنگ‌ها
- به نظر نمی‌رسد به درد یا دما حساس باشد.
- نشان دادن تمایل کم یا عدم تمایل به گرفتن یا نگه‌داشتن
- نشان دادن علاقه کم به اسباب‌بازی‌ها یا تمرکز مکرر روی یک جنبه از یک اسباب‌بازی، مانند احساس آن یا نحوه حرکت یک قسمت از آن
تحقیقات نشان می‌دهد که درمان زودهنگام این اختلال به بسیاری از کودکان اجازه می‌دهد تا در زندگی و در مدرسه بهتر عمل کنند و وضعیت خود را با موفقیت مدیریت کنند. از جمله روش‌های موثر درمان اوتیسم بدون دارو، تحریک مغناطیسی مغز rtms است.
علائم اوتیسم
فهرست زیر نمونه‌هایی از انواع رفتارهای رایج در افراد مبتلا به اوتیسم را نشان می‌دهد. همه افراد مبتلا به اوتیسم تمامیِ رفتارها را ندارند، اما بیشتر آنها چندین مورد از رفتارهای ذکر شده در زیر را خواهند داشت.
رفتارهای ارتباطی / تعامل اجتماعی
این رفتارها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- برقراری تماس چشمی کم یا ناسازگار
- به نظر می‌رسد که فرد مبتلا، به افرادی که صحبت می‌کنند، نگاه نمی‌کند یا به آنها گوش نمی‌دهد.
- اشتراک گذاشتن به ندرت علاقه، احساسات، یا لذت‌بردن از اشیا یا فعالیت‌ها (از جمله اشاره مکرر به دیگران یا نشان دادن چیزها به دیگران)
- پاسخ‌ندادن یا کندی در پاسخ به نام خود یا سایر درخواست‌های شفاهی برای جلب‌توجه
- داشتن مشکل در رفت‌وبرگشت مکالمه
- غالباً بدون توجه به اینکه دیگران علاقه‌ای ندارند یا بدون دادن فرصتی برای پاسخگویی به دیگران، در مورد موضوع موردعلاقه خود صحبت می‌کنند.
- نمایش حالات چهره، حرکات و ژست‌هایی که با آنچه گفته می‌شود مطابقت ندارد.
- داشتن لحن غیرمعمول، صدایی که ممکن است آوازخواندن یا صاف و ربات مانند به نظر برسد.
- داشتن مشکل در درک دیدگاه شخص دیگر یا ناتوانی در پیش‌بینی یا درک اقدامات دیگران
- دشواری در تنظیم رفتارها با موقعیت‌های اجتماعی
- مشکلات اشتراک‌گذاری در بازی‌های تخیلی یا دوست‌یابی
رفتارهای محدودکننده / تکراری
این رفتارها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تکرار برخی رفتارها یا داشتن رفتارهای غیرعادی، مانند تکرار کلمات یا عبارات
- داشتن علاقه شدید پایدار به موضوعات خاص مانند اعداد، جزئیات یا حقایق
- نشان دادن علایق بیش از حد متمرکز، مانند اشیاء متحرک یا قسمت‌هایی از اشیاء
- ناراحت شدن از تغییرات جزئی در یک روال و مشکل در انتقال
- نسبت به سایر افراد، نسبت به ورودی‌های حسی مانند نور، صدا، لباس یا دما حساس‌تر یا کمتر حساس هستند.
مشکلات خواب و تحریک‌پذیری
افراد در طیف اوتیسم نیز ممکن است نقاط قوت زیادی داشته باشند، از جمله:
- توانایی یادگیری چیزها با جزئیات و به‌خاطر سپردن اطلاعات برای مدت طولانی
- یادگیری قوی دیداری و شنیداری
- در ریاضیات، علوم، موسیقی یا هنر عالی هستند.
نوار مغز چگونه اوتیسم را تشخیص می دهد؟
دانشمندان بر این باورند که رشد غیرطبیعی ممکن است در اسکن مغز در اوایل ۶ ماهگی، حتی قبل از مشاهده سایر علائم، شناسایی شود. در دوران نوزادی، مغز در حال سازماندهی است، اتصالات به‌سرعت با سنبله‌ها در زمان‌های خاص ایجاد می‌شوند و مسیرهای فیبری که نواحی مغز را به هم متصل می‌کنند، در حال شکل‌گیری هستند.
در واقع؛ تشخیص اختلال اوتیسم می‌تواند به‌راحتی با استفاده از روش نوار مغز انجام شود. در این روش، الکترودهایی به پوست سر فرد متصل می‌شوند و فرکانس فعالیت مغز آن شخص، قابل ثبت و بررسی خواهد شد. با تحلیل الگوهای فعالیت مغزی کودکان، می‌توان الگوهای فعالیت مغزی در کودکانی که بعدها با اوتیسم تشخیص داده شده‌اند را با الگوهای فعالیت مغزی در کودکانی که علائم اوتیسم ندارند، مقایسه کرد.
به طور کل؛ استفاده از روش نوار مغزی، ساده‌ترین راه برای تشخیص اوتیسم در کودکان است. بااین‌حال، نیاز به تحقیقات بیشتر در این زمینه وجود دارد تا بتوان از این تکنیک به عنوان یک روش تشخیصی دقیق و قطعی برای تشخیص اوتیسم در بزرگسالان و همچنین کودکان استفاده کرد.
مزایای استفاده از نوار مغز در تشخیص بیماری اوتیسم
تشخیص اوتیسم با نوار مغزی دارای مزایایی است که عبارت‌اند از:
- ایمن بودن: روش نوار مغز بسیار غیرتهاجمی است و نیازی به انجام هیچ جراحی یا تزریق دارو ندارد.
- دقت بالا: نوار مغز به طور دقیق فعالیت الکتریکی مغز را ثبت می‌کند و به تشخیص بیماری اوتیسم کمک می‌کند.
- تکرارپذیری: این روش بسیار تکرارپذیر است و می‌توان آن را در بازه‌های زمانی مختلف تکرار کرد تا نتایج دقیق‌تری به دست آید.
- ارزان‌بودن: نوار مغز نسبت به روش‌های دیگری که برای تشخیص بیماری اوتیسم استفاده می‌شود، ارزان‌تر است.
- کمک به تشخیص زودهنگام: استفاده از نوار مغز به تشخیص زودهنگام بیماری اوتیسم کمک می‌کند و باعث می‌شود درمان به‌موقع برای بیمار شروع شود.
- کمک به آموزش: با تشخیص زودهنگام اوتیسم، می‌توان روش‌های آموزشی مناسب‌تری برای کودکان با اوتیسم انتخاب کرد.
امواج مغزی فرد مبتلا به اوتیسم چگونه است
امواج مغزی در اوتیسم به این صورت است که الگوهای موج در دو باند فرکانسی - دلتا و گاما - در لوب فرونتال در طول سال اول، کودکان مبتلا به اوتیسم را متمایز کرد. کودکان اوتیستیک در آن زمان نسبت به کودکان معمولی افزایش شدیدتری در قدرت موج دلتا و افزایش آهسته‌تری در قدرت موج گاما نشان دادند.
نتایج حاصل از امواج مغزی در اوتیسم نشان می‌دهد که نوزادانی که در معرض خطر بالایی برای ابتلا به اوتیسم هستند، از سن ۶ ماهگی و حتی قبل‌تر، کاهش چشمگیری در فعالیت گاما نشان می‌دهند. در واقع پزشکانی که به طور تخصصی در این زمینه کار می‌کنند می‌گویند: «ما در دنیا قدم می‌زنیم و سیستم‌های حسی ما به طور مداوم با تحریک ارائه می‌شوند، تحریک بصری، تحریک شنیداری، لمس‌کردن، استشمام بو و ما به طور خودکار، این اطلاعات را کنار هم قرار می‌دهیم تا جهان را درک کنیم و در آن حرکت کنیم.»
به‌عنوان‌مثال، وقتی شخصی در یک مهمانی پر سروصدا به صحبت‌های شخصی گوش می‌دهد، روی صورت آن شخص تمرکز می‌کند و مغز او به طور خودکار آنچه را که می‌بیند با آنچه می‌شنود، ترکیب می‌کند و به او اجازه می‌دهد تا کلمات بیشتری را درک کند؛ اما افراد مبتلا به اوتیسم اغلب در انجام این کار مشکل دارند.
نوار مغز نشان می‌دهد که کودکان مبتلا به اوتیسم تقریباً به‌اندازه کودکان درحال‌رشد از سیگنال‌های بصری بهره نمی‌برند.
جمع‌بندی
می‌توان به صورت غیرتهاجمی به تشخیص اوتیسم با نوار مغزی افراد مبتلا به این اختلال پرداخت. در نتیجه، می‌توان به شناخت بهتر از نحوه کارکرد مغز افراد مبتلا به اوتیسم و همچنین طراحی راهکارهای جدید برای حمایت از آنها کمک کرد. این تکنیک می‌تواند در تشخیص زودهنگام اوتیسم و درمان مناسب‌تر آن نقش مؤثری داشته باشد. برای دریافت خدمات این تکنیک باید به مرکزی معتبر با پزشکان حرفه‌ای مراجعه کنید که مرکز درمانی tms در تهران یکی از معتبرترین مراکز در ایران است و انواع نوار مغزی را می‌توانید در این مجموعه انجام دهید.
پست قبلی
پست بعدی
دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید